Η «Ελιά της Όρσας»: Ένας ζωντανός μύθος 2.500 ετών με αίμα, έρωτες, βασιλιάδες και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας στο φόντο
Αν σου έλεγα ότι υπάρχει ένα δέντρο στην Ελλάδα που ήταν ήδη “μεσήλικο” όταν ο Λεωνίδας φώναζε το «Μολών Λαβέ» στις Θερμοπύλες, τι θα μου απαντούσες; Ότι βλέπω πολύ Netflix; Κι όμως, στη Σαλαμίνα υπάρχει μια ελιά 2.500 ετών που πιθανότατα... είδε τη θάλασσα να φλέγεται από τα περσικά πλοία και τη Ναυμαχία του 480 π.Χ. να γράφεται μπροστά της!
Λέγεται «Ελιά της Όρσας» και δεν είναι μια οποιαδήποτε ελιά. Είναι ο μοναδικός ζωντανός οργανισμός που έχει απομείνει από την εποχή της Αρχαίας Ελλάδας – κι όχι μόνο! Κουβαλά θρύλους, αίμα, μυστήριο, ακόμα και φαρμακευτικές δυνάμεις που θα ζήλευε κι ο Διοσκουρίδης.
Η ελιά που φυτεύτηκε από... βασιλιά!
Η παράδοση λέει πως την φύτεψε ένας βασιλιάς που λεγόταν Στράτος. Λίγο ψάξιμο αργότερα, ο θρύλος άρχισε να δείχνει προς... Πεισίστρατο μεριά. Ναι, τον τύραννο των Αθηνών που έφτιαξε τον πρώτο οργανωμένο αγροτικό νόμο και διέταξε τους πολίτες να φυτεύουν ελιές! Ο ίδιος λέγεται πως είχε και σαλαμινιακή καταγωγή – άρα λογικό να αφήσει κι εκεί το αποτύπωμά του.
Κι έτσι, σ’ ένα μικρό χωριουδάκι στη Σαλαμίνα, κοντά στο Αιάντειο, ριζώνει εδώ και δυόμισι χιλιετίες ένα δέντρο που ξεπερνά κατά πολύ την ηλικία οποιουδήποτε οικογενειακού κειμηλίου.
Η τραγική Όρσα και η ματωμένη προίκα
Όμως αυτή η ελιά δεν έχει μόνο αρχαία αίγλη, έχει και δράμα από τον 17ο αιώνα. Η Όρσα, μια κοπέλα της περιοχής, είχε την ελιά για προίκα. Ερωτεύτηκε έναν Τούρκο – και το πλήρωσε με το κεφάλι της. Κυριολεκτικά. Ο σύζυγός της τη σκότωσε και περιέφερε το κεφάλι της στο νησί μέσα σε ταγάρι...
Από τότε, το δέντρο πήρε το όνομά της. Σαν να της ανήκει για πάντα. Μια αιωνόβια προίκα, ριζωμένη μες στο αίμα, τον έρωτα και την ιστορία.
Το δέντρο που έκρυβε φάρμακο... πριν υπάρξει η Ιβουπροφαίνη!
Η ελιά αυτή δεν είναι απλώς ιστορική – είναι και φαρμακευτική! Όπως αποκάλυψαν ερευνητές από τη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, η συγκεκριμένη ποικιλία –μεγαρίτικη στον κορμό και άγρια στα παρακλάδια– παράγει ένα αγουρέλαιο πλούσιο σε ελαιοκανθάλη, μια ουσία με αντιφλεγμονώδη δράση, ισάξια του... Ibuprofen! Ο Διοσκουρίδης το ήξερε από τότε – κι εμείς το ξανανακαλύπτουμε τώρα.
Το τελευταίο μάτι της Ναυμαχίας
Φαντάσου για λίγο: είσαι ένα δέντρο. Ριζώνεις στα χώματα της Σαλαμίνας πριν ακόμη χτιστεί η Ακρόπολη, πριν γεννηθεί ο Σωκράτης. Κάποια μέρα, το 480 π.Χ., ακούς τα νερά να βρυχώνται, βλέπεις φωτιές στη θάλασσα και πλοία να συγκρούονται. Είναι η Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Κι εσύ εκεί, να τα παρακολουθείς όλα. Και να μένεις... μέχρι σήμερα.
Η «Ελιά της Όρσας» είναι η μόνη ζωντανή μαρτυρία εκείνης της ιστορικής ημέρας. Δεν έχει φύλλα από τότε, αλλά έχει ψυχή.
Γιατί πρέπει να την επισκεφτείς
Μπορεί να έχεις πάει στη Σαλαμίνα για θάλασσα, σουβλάκι και καφεδάκι. Την επόμενη φορά όμως, ψάξε να τη βρεις. Θα τη βρεις ήσυχη, τεράστια, με κορμό 5,7 μέτρα και περίμετρο 12. Μια φυσική μηχανή του χρόνου που στέκει, χωρίς ταμπέλες, χωρίς προστασία, χωρίς εισιτήριο. Μόνο με ιστορία.
Δημοσιεύθηκε στο Το «δέντρο‑φάντασμα» που έζησε τη Ναυμαχία του 480 π.Χ. και... μιλάει ακόμα με τον Πεισίστρατο! | E-Radio.gr Θέματα
