Αν και ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός αποτελεί την κορυφαία πρόκληση και ευκαιρία των δήμων για να εξοικονομήσουν ανθρώπινους, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς πόρους, και ταυτόχρονα να αναβαθμίσουν την ποιότητα των υπηρεσιών τους προς του πολίτες η πορεία του προγράμματος «Smart Cities» αποδεικνύεται απογοητευτική.
Το myota.gr συνεχίζοντας το reportaz και διορθώνοντας – επικαιροποιώντας προηγούμενο άρθρο του, διαπιστώνει ότι τα τελευταία στοιχεία φανερώνουν με σαφήνεια ότι η καθυστέρηση δεν οφείλεται στη Διαχειριστική Αρχή όπως ισχυρίζονται αρκετοί αιρετοί, αλλά στις ίδιες τις δημοτικές αρχές.
Τα νέα δεδομένα
- Από τους 203 δήμους που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα:
- Μόλις 12 δήμοι έχουν υπογράψει συμβάσεις και προχωρούν σε υλοποίηση.
- 3 διαγωνισμοί έχουν αναβληθεί.
- 73 διαγωνισμοί βρίσκονται στο στάδιο αξιολόγησης προσφορών.
- 12 δήμοι έχουν ανοίξει διαγωνιστική διαδικασία και δέχονται ακόμη υποβολές.
- Με άλλα λόγια, περίπου 100 δήμοι (το 50% των ενταγμένων) «κάτι κάνουν», έστω και με αργούς ρυθμούς, ενώ το υπόλοιπο 50% παραμένει πλήρως αδρανές, παρότι έχουν στα χέρια τους αποφάσεις ένταξης εδώ και αρκετούς μήνες.
Ποιος ευθύνεται για τις καθυστερήσεις
Συχνά, σε συνεδριάσεις της ΚΕΔΕ και σε δημόσιες τοποθετήσεις, ακούγεται ότι «καθυστερεί η Διαχειριστική». Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική:
Η Διαχειριστική Αρχή έχει ολοκληρώσει τις εγκρίσεις και έδωσε τον απαραίτητο χρόνο. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι οι δήμοι είτε δεν βάζουν σε προτεραιότητα τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, είτε δεν διαθέτουν την επάρκεια να τρέξουν τη διαγωνιστική διαδικασία που δεν σχετίζεται με τους υπεύθυνους IT ενός δήμου.
Το αποτέλεσμα είναι πολύτιμοι μήνες χαμένοι και έργα που θα μπορούσαν ήδη να αλλάζουν την καθημερινότητα των δημοτών παραμένουν στα χαρτιά ενώ επιβεβαιώνεται και η διαπίστωση του προηγούμενου άρθρου που λέει ότι η τεχνολογία προχωράει ραγδαία και όταν κάποιοι δήμοι θα ολοκληρώσουν τις διαδικασίες θα κληθούν να τις επικαιροποιήσουν με νέο κόστος. Μην ξεχνάμε ότι στο μεσοδιάστημα το Υπουργείο μετονομάστηκε σε Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης και δημιουργήθηκε και Ειδική Γραμματεία Τεχνητής Νοημοσύνης και Διακυβέρνησης Δεδομένων.
Η εικόνα των έργων
Το myota.gr και με το δεύτερο ρεπορταζ επιμένει όπως το είχε γράψει από τη αχή: Η μέθοδος του Merlet Place δεν ήταν σωστή. Όχι η σύνθεση αλλά η μέθοδος της δυνατότητα επιλογής. Μπορεί να ήταν μια μέθοδος πιο δημοκρατική και συμμετοχική για τις δημοτικές αρχές, αλλά όπως το είχαμε διαβλέψει, οι δημοτικές αρχές δεν είχαν την επάρκεια να το διαχειριστούν. Δεν είναι δυνατόν να μην έχεις ψηφιοποιήσει τις οικονομικές σου υπηρεσίες, τα Μητρώα Διαδικασιών, τα περιγράμματα θέσεων εργασίας με επίκαιρα job description, να μην έχεις επιχειρησιακή νοημοσύνη μέσω των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και να βάζεις QR για τα μνημεία της πόλης σου. Δεν είναι δυνατόν να θεωρείς ψηφιοποίηση αρχείου το σκανάρισμα.
Ήδη από την αρχική φάση του προγράμματος είχαν καταγραφεί σημαντικές παθογένειες με μια απλή έρευνα στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων:
Οι περισσότερες μελέτες έγιναν με copy–paste πρακτικές από συμβούλους, χωρίς πραγματική ανάλυση τοπικών αναγκών. Καμία εταιρεία δεν φαίνεται να υποχρεώθηκε να συνεργαστεί ούτε με τον DPO, ούτε με τον Εσωτερικό Ελέγχο, ούτε με τις διευθύνσεις διοίκησης για την ανάλυση των αναγκών.
Στους περισσότερους διαγωνισμούς εμφανίστηκαν μία ή δύο εταιρείες που σημαίνει ότι οι δήμοι δεν γνώριζαν πως να προστατευτούν από την Αγορά και πολύ περισσότερο με θολές περιγραφές, πως να παραλάβουν αυτό που πραγματικά χρειάζονταν.
Οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί αφορούν κυρίως χαμηλής τεχνολογικής αξίας έργα (σάρωση εγγράφων, απλά portals, βασικά dashboards, εφαρμογές για κινητά).
Το πραγματικό διακύβευμα
Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός δεν είναι «μια ακόμη πρόσκληση». Είναι:
- Η δυνατότητα των ΟΤΑ να μειώσουν γραφειοκρατία και κόστος.
- Η ευκαιρία να προσφέρουν καλύτερες, ταχύτερες και πιο διαφανείς υπηρεσίες στους πολίτες.
- Το μέσο για να περάσουν στην εποχή της έξυπνης πόλης με εργαλεία ανοικτών δεδομένων, κυβερνοασφάλειας και βιώσιμης διαχείρισης πόρων.
Η αδράνεια μεγάλου αριθμού δήμων δείχνει ότι η τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχει ακόμη κατανοήσει την κρισιμότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού. Το επιχείρημα ότι «καθυστερεί η Διαχειριστική» είναι έωλο πια. Μέχρι πριν από αρκετούς μήνες θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει μια δικαιολογία, τώρα όπως, μετά από τόσους μήνες εγκρίσεων δεν ευσταθεί σε καμία περίπτωση. Η Διαχειριστική Αρχή στέλνει τις απαραίτητες διορθώσεις – παρατηρήσεις στους Δήμους και είναι μέσα στις συμβατικές υποχρεώσεις των αναδόχων να κάνουν τις απαραίτητες τροποποιήσεις. Συνεπώς εδώ δεν ευσταθεί ούτε το επιχείρημα της υποστελέχωσης.
Η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί δήμοι δεν τοποθετούν το θέμα ψηλά στην ατζέντα τους και δεν έχουν κατανοήσει την κρισιμότητα του προγράμματος. Συχνά πήραμε απαντήσεις του τύπου «τρέχουν άλλες υποχρεώσεις». Μα αν δεν αξιοποιήσουν τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό οι δήμοι δεν πρόκειται ποτέ να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός όπως και οι Νέες Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας οδηγούν βασικά και κύρια στην μείωση του χρόνου και στην βελτίωση των αποτελεσμάτων.
Η μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή δεν μπορεί να περιμένει. Κάθε καθυστέρηση ισοδυναμεί με χαμένες υπηρεσίες για τους πολίτες, απώλεια πόρων, χαμένο χρόνο και χαμένο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις τοπικές κοινωνίες.
Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός είναι ευθύνη και καθήκον των δήμων. Όσοι συνεχίσουν να «κοιμούνται», απλώς αφήνουν τους δημότες τους πίσω.
Ψηφιακός Μετασχηματισμός: Η ευθύνη βαραίνει τους δήμους και όχι τη Διαχειριστική | My-OTA.gr
