Παναγιώτης Φαρμάκης - Γενικός Χειρουργός : Η εξέλιξη της χειρουργικής για την αντιμετώπιση του Καρκίνου του Παχέος Εντέρου στις ημέρες μας

 Η Μετάβαση από τη Λαπαροσκοπική στη Ρομποτική Χειρουργική

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί μία από τις συχνότερες κακοήθειες παγκοσμίως, με σημαντικό αντίκτυπο στη δημόσια υγεία. Η αντιμετώπισή του απαιτεί πολυπαραγοντική προσέγγιση, με τη χειρουργική εκτομή του πρωτοπαθούς όγκου να παραμένει ο ακρογω- νιαίος λίθος της θεραπείας. Η Λαπαροσκοπική Χειρουργική: Πρω- τοπορία στον ελάχιστα επεμβατικό χειρουργικό χειρισμό Η λαπαροσκοπική χειρουργική, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, απέδειξε ότι ήταν εφικτή η εκτομή ογκολογικών όγκων με ελάχιστη επεμβατικότητα, χωρίς να διακινδυνεύεται η ογκολογική ριζικότητα. Τα πλεονεκτήματά της ήταν εμφανή: μικρότερο χειρουργικό τραύμα, ταχύτερη ανάρρωση, λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές και συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο. Ωστόσο, παρά τη σημαντική της προσφορά, η λαπαροσκοπική τεχνική είχε περιορισμούς. Η χρήση άκαμπτων εργαλείων, η δισδιάστατη απεικόνιση και η τεχνική δυσκολία σε ανατομικά δυσπρόσιτες περιοχές, όπως η πύελος, δυσχέραιναν τις επεμβάσεις υψηλής ακρίβειας, ειδικά σε ασθενείς με παχυσαρκία ή προηγούμενα χειρουργεία.

Η Ρομποτική Χειρουργική: Νέα εποχή στην κολοπρωκτική ογκολογία
Η ρομποτική χειρουργική προσφέρει εργαλεία υψηλής ακρίβειας και προηγμένης εργονομίας. Το γνωστότερο από αυτά είναι το ρομποτικό σύστημα da Vinci, το οποίο
χρησιμοποιείται διεθνώς και λειτουργεί ως επέκταση του χεριού και της όρασης του χειρουργού.
Με τη βοήθεια του ρομπότ, ο χειρουργός εξασφαλίζει:
• Τρισδιάστατη απεικόνιση υψηλής ανάλυσης
• Εργαλεία με ευελιξία κινήσεων επτά βαθμών ελευθερίας
• Εξάλειψη του φυσιολογικού τρόμου του χεριού
• Βελτιωμένη πρόσβαση σε στενούς χώρους, όπως η ορθοπυελική κοιλότητα
Τα πλεονεκτήματα αυτά μεταφράζονται σε ακριβέστερες εκτομές, λιγότερες επιπλοκές, χαμηλότερα ποσοστά μετατροπής σε ανοικτή επέμβαση και βελτιωμένη ποιότητα ζωής για τον ασθενή. Ιδιαίτερα στην ολική μεσοορθική εκτομή (TME), η ρομποτική τεχνική έχει αποδείξει την ανωτερότητά της ως προς την ακρίβεια και τη διατήρηση των αυτόνομων νεύρων.

Η Τεχνολογία ICG Firefly στη Ρομποτική Χειρουργική: Ένα Βήμα προς τη Χειρουργική Καθοδηγούμενη από Απεικόνιση

Η συνεχής πρόοδος της ιατροτεχνολογίας έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη τεχνικών που ενισχύουν την ακρίβεια και την ασφάλεια της χειρουργικής πράξης. Στο πεδίο της ρομποτικής χειρουργικής, διακρίνεται ιδιαίτερα η καινοτόμος τεχνολογία Firefly, η οποία χρησιμοποιεί την ινδοκυανίνη (Indocyanine Green – ICG) σε συνδυασμό με φθορίζουσα απεικόνιση.

Πώς λειτουργεί η ICG Firefly
Η ICG είναι ένα υδρόφιλο φθορίζον χρωστικό που, όταν εγχυθεί ενδοφλεβίως, συνδέεται με τις πρωτεΐνες του πλάσματος και κυκλοφορεί μέσω του αγγειακού και λεμφικού συστήματος. Όταν φωτίζεται με εγγύς υπέρυθρο φως (near-infrared –
NIR), εκπέμπει πράσινη φθορίζουσα ακτινοβολία, ανιχνεύσιμη από ειδικό απεικονιστικό σύστημα, το οποίο είναι ενσωματωμένο στην κάμερα του ρομποτικού συστήματος da Vinci (λειτουργία Firefly). Αυτή η τεχνική επιτρέπει τη δυναμική, in vivo απεικόνιση κρίσιμων ανατομικών δομών κατά τη διάρκεια της επέμβασης, αποτρέποντας οποιαδήποτε αλλαγή στη ροή του χειρουργείου.

Κλινικές εφαρμογές της τεχνολογίας Firefly

1. Αξιολόγηση της αιμάτωσης του εντέρου
Η περισσότερο χρησιμοποιούμενη εφαρμογή της ICG στη χειρουργική του παχέος εντέρου είναι ο έλεγχος της αγγείωσης των εντερικών αγκυλών πριν από την αναστόμωση. Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται ο κίνδυνος ισχαιμίας και επομένως των αναστομωτικών διαφυγών, μιας από τις πιο σοβαρές μετεγχειρητικές
επιπλοκές.
2. Απεικόνιση λεμφαγγείων και λεμφαδένων
Μετά από υποδόρια ή ενδοτοιχωματική έγχυση της ICG γύρω από τον όγκο, είναι δυνατή η λεμφαγγειακή χαρτογράφηση και ο εντοπισμός φθοριζόντων λεμφαδένων. Αυτή η δυνατότητα επιτρέπει πιο στοχευμένη λεμφαδενεκτομή και έχει ιδιαίτερη
σημασία στην ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση όγκων πρώιμου σταδίου.
3. Αναγνώριση ανατομικών ορίων και παθολογικών ιστών
Η τεχνολογία Firefly συμβάλλει στην απεικόνιση αγγείων, χοληφόρων ή ακόμη και στον εντοπισμό υπολειπόμενου όγκου σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, με τη χρήση εξειδικευμένων πρωτοκόλλων χορήγησης της ICG.

Από τη λαπαροσκόπηση στη ρομποτική:
Η μεταβατική φάση
Η μετάβαση από τη λαπαροσκοπική στη ρομποτική χειρουργική δεν είναι απλώς τεχνολογική αναβάθμιση, αλλά αλλαγή φιλοσοφίας. Οι αρχές της ελάχιστης
επεμβατικότητας ενισχύονται από ακρίβεια και ευελιξία, ενώ η επιτυχής έκβαση της επέμβασης προϋποθέτει κατάλληλη εκπαίδευση, επένδυση σε
υποδομές και σωστή επιλογή ασθενών. Η βιβλιογραφία καταδεικνύει ότι οι ρομποτικές εκ- τομές του παχέος εντέρου δεν υστερούν σε ογκολογική πληρότητα, ενώ συχνά υπερτερούν λειτουργικά και μετεγχειρητικά. Το κόστος, τέλος,
μακροπρόθεσμα αντισταθμίζεται από τη μείωση των επιπλοκών και τη γρηγορότερη επανένταξη των ασθενών στην καθημερινότητά τους. 

Συμπεράσματα
Η χειρουργική του καρκίνου του παχέος εντέρου εξελίσσεται ραγδαία, με στόχο την αύξηση της ασφάλειας, της ακρίβειας και της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Η ρομποτική χειρουργική δεν αντικαθιστά τη λαπαροσκοπική χειρουργική, αλλά την συμπληρώνει και την εξελίσσει, θέτοντας νέα στάνταρντ στην ογκολογική φροντίδα του 21ου αιώνα .